جشن نوروز با عنوان رسمی “روز بینالمللی نوروز و فرهنگ صلح”، در مقر سازمان ملل به رسمیت شناخته شده و به نام ایران به ثبت در فهرست میراث ناملموس جهانی درآمده، با این حال افرون بر کشورمان در بسیاری از کشورهای جهان نیز برگزار میشود.
افزونبر ایران، تاجیکستان، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، سوریه، گرجستان، آذربایجان، آلبانی، ترکیه، ترکمنستان، هند، پاکستان و ازبکستان از جمله کشورهایی هستند که این روز را جشن میگیرند و به این مناسبت در تقویمشان تعطیل رسمی است.
نوروز نخستین روز بهار به شمار میرود. این روز دقیقا برابر با آغاز سال نوی خورشیدی است .
در ایران باستان ماه فروردین بسیار پراهمیت بوده و به اعتقاد آنها روز اول این ماه، روز رستاخیز طبیعت است .هر کدام از روزهای این ایام به مناسبتی نامگذاری شدهاند. مانند روز دوم فروردین روز نیکاندیشی، روز سوم تندرستی، روز چهارم شهریاری و روز ششم این ماه خیلی نزد ایرانیان باستان، بزرگ بوده است ،چرا که اعتقاد معتقد بودند، هم سالروز تولد زرتشت و هم به پیامبری رسیدن وی در کوه تفتان در حدود 3756 سال پیش، از طرف خداوند بوده است.
برخی باتوجه به شاهنامه فردوسی، آغاز پیدایش جشن نوروز را همزمان با روزی میدانند که جمشید به پادشاهی رسید.برخی دیگر نیز بر این باورند که زمان تولد زرتشت برابر با نخستین روز بهار بوده، از این رو جشن نوروز به وجود آمده و منشا جشنها نوروزی به میلاد این پیامبر باز میگردد.گروهی نیز براین باورند که جشن نوروز ، روز پیروزی کاوه آهنگر بر ضحاک ماردوش بوده است.
با این حال ارکان جشن نوروز در میان تمام ایرانیان یکسان است. خانهتکانی، خرید نوروزی، چهارشنبهسوری، سفره هفتسین، لحظه تحویل سال، شب سال نو و سیزدهبهدر از جمله پایههای اصلی جشن نوروز به شمار میروند که در میان تمامی ایرانیان به رسمیت شناخته شده و اجرا میشوند.